ارزیابی کمّی و اثرهای اقتصادی برداشت سماق بر درآمد خانوارهای روستایی شهرستان هوراند، آذربایجان شرقی

سماق(Rhus coriaria L.)  از گونه‌های شاخص چند­­منظوره در منطقة ارسباران و به‌ویژه در شهرستان هوراند است که سالانه مقادیر زیادی میوه از پایه‌های آن به روش‌های سنتی استحصال می‌شود. این پژوهش با هدف تعیین مقدار کمّی تولید میوة سماق و بررسی اهمیت آن در اقتصاد خانوارهای روستای آقبراز شهرستان هوراند در استان آذربایجان شرقی انجام­ گرفت. جمع­ آوری داده در دو بخش شامل آماربرداری کمّی از میوه با روش خط­نمونه به­طور منظم تصادفی و بخش اقتصادی با استفاده از پرسشنامۀ نیمه­ باز در مورد متغیرهای مقدار برداشت، فروش و فراوری انجام­ گرفت. براساس نتایج این بررسی، میانگین تعداد در هکتار پایه­های سماق 3928 اصله و مقدار میوة سماق تولیدشده 428/16 کیلوگرم در هکتار برآورد شد. همچنین مقدار کل برداشت این میوه توسط خانوارها در مجموع 8455 کیلوگرم و میانگین برداشت سماق 422/75 کیلوگرم به­ ازای هر خانوار محاسبه­ شد. میانگین ارزش برداشت میوة خام سماق 4650 هزار تومان در سال برای هر خانوار برآورد شد. میانگین درآمد سالانة هر خانوار از محل فروش سماق خام و فراوری­ شده به ­ترتیب 774 و 4648 هزار تومان بود.میانگین ارزش ‌افزودۀ ایجادشده در اثر فراوری 33250 تومان در هر کیلوگرم تعیین شد. این بررسی نشان ­داد که برداشت میوة‌ سماق در منطقة هوراند در بهبود وضعیت اقتصادی روستاییان مؤثر است.